Dnia 7 kwietnia 2023 r., dzięki wejściu w życie zmian w Kodeksie pracy i kilku innych ustawach, praca zdalna i możliwości jej kontrolowania zostały uregulowane odpowiednimi przepisami. Co warto wiedzieć na ten temat? Odpowiadamy.
Rodzaje pracy zdalnej w Kodeksie pracy
Kodeks pracy dopuszcza wykonywanie przez pracownika pracy zdalnej całkowicie lub częściowo. Miejsce jej wykonywania (np. pod domowym adresem zatrudnionego) musi być za każdym razem uzgodnione z pracodawcą, a pracownik najczęściej będzie ją wykonywał „z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość” (K.p., Art. 6718). Poza tym pracownik ma prawo do okazjonalnego wykonywania pracy zdalnej w wymiarze do 24 dni kalendarzowych. Wymaga to złożenia przez niego stosownego wniosku (elektronicznie lub tradycyjnie, na papierze).
Kiedy można wprowadzić pracę zdalną dla pracowników?
Na wykonywanie pracy zdalnej można się umówić już w momencie podpisywania umowy o pracę albo w trakcie zatrudnienia. Pracodawca może również wydać polecenie pracy zdalnej:
- w czasie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, zagrożenia epidemicznego lub epidemii oraz do 3 miesięcy po odwołaniu tych stanów,
- a także jeżeli w wyniku działania siły wyższej pracodawca nie jest w stanie przez jakiś czas zapewnić odpowiednich warunków (czyli bezpiecznych i higienicznych) w miejscu pracy.
Jednak wcześniej pracownik musi złożyć oświadczenie (pisemnie lub elektronicznie), że ma lokalowe i techniczne warunki do wykonywania pracy zdalnej, a jeśli te warunki się zmienią w sposób uniemożliwiający jej wykonywanie – niezwłocznie poinformuje o tym pracodawcę. Polecenie wykonywania pracy zdalnej może zostać cofnięte z minimum dwudniowym wyprzedzeniem.
Jak określić zasady wykonywania pracy zdalnej?
Zasady wykonywania pracy zdalnej muszą być jasno określone. Mogą one zostać opisane w:
- porozumieniu między pracodawcą a związkiem/związkami zawodowymi albo przedstawicielami pracowników,
- regulaminie (jeśli przez 30 dni od przedstawienia projektu nie dojdzie do zawarcia ww. porozumienia),
- poleceniu wykonywania pracy zdalnej,
- porozumieniu zawartym bezpośrednio z pracownikiem.
Regulamin lub porozumienie przede wszystkim powinny zawierać zasady:
- kontroli wykonywanej zdalnie pracy,
- BHP,
- kontroli przestrzegania bezpieczeństwa i ochrony informacji (w tym danych osobowych).
Co i kiedy może skontrolować pracodawca?
Kodeks pracy wyraźnie mówi też o prawie pracodawcy do kontrolowania pracy zdalnej. Chodzi przede wszystkim o realizację dwóch najważniejszych punktów w regulaminie lub porozumieniu, które wymieniowo w poprzednim akapicie (BHP i procedury bezpieczeństwa danych). Taka kontrola zostaje przeprowadzona w miejscu oraz w godzinach pracy zdalnej po uzgodnieniu z pracownikiem. Poza tym sposób jej przeprowadzenia musi być dostosowany do rodzaju wykonywanej pracy i nie może naruszać prywatności pracownika ani innych osób przebywających pod danym adresem.
Co się dzieje, jeśli kontrola wykaże uchybienia? K.p. dopuszcza dwie możliwości:
- usunięcie przez pracownika owych uchybień w wyznaczonym terminie,
- cofnięcie zgody na wykonywanie pracy zdalnej i rozpoczęcie wykonywania jej stacjonarnie, z zakładzie pracy.
Szukasz pomocy i wsparcia? Wybierz Liber — biuro rachunkowe Wrocław, które udzieli Ci się więcej informacji w tym zakresie.
Źródła:
https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-pracy-16789274/dz-2-roz-2-c. [dostęp online: 19.05.2023].
